بلاگ جدید من

درود دوستان،

بعلت درج تبلیغات زننده بلاگر میزبان (بلاگ اسکای)،‌ بلاگم رو بردم نشانی زیر :

www.karneme.ir

سپاسگذارم -   ر. تقی نژاد /  خـرداد 1389

به تارنمای کارنــمــه خوش آمدید

برای ورود به « بخش های تارنما » بر روی هر یک از گزینه های زیر کلیک کنید.

نشانی تارنمای جدید بنده :

www.karneme.ir

تقی نژاد -  28 خرداد 1389

بایسته­ های روابط آینده ایران و روسیه

بایسته های روابط آینده ایران و روسیه ؛

از الزامات « فناوری پایه» تا اقتضائات « انرژی محور»

علی اکبر جعفری (1)

روح الله تقی نژاد (2)

اکسپت و چاپ شده در :

فصلنامه ی علمی و پژوهشی آسیای مرکزی و قفقاز         ->   اینجا

تاریخ دریافت: 91/09/29 ،     تاریخ پذیرش: 91/11/16

روابط سیصد سال گذشته­ دو کشور ایران و روسیه همواره تابع شرایط رقابتی بوده است. این رقابت، چه در حوزه های سرزمینی و چه در حوزه معادلات ژئوپلیتیک و اخیراً نیز در حوزه انرژی (گاز) مشهود است. نوشتار حاضر سعی در بررسی ابعاد اقتضائات روابط دو کشور ایران و روسیه؛ از الزامات و بایسته­ های فناوری و تحول و برجستگی بیشتر این اقتضاء در دوران جدید و آینده، افزون بر بایسته­ در خور پیشین به سمت الزامات و بایسته­ های انرژی پایه و مبتنی بر همکاری­ ها در راستای کسب بیشترین بهره‌ مندی در زمینه انرژی دارد. مقاله درصدد کاستن جایگاه و نقش الزامات فناوری در سطوح تحلیل نیست و به همین روی، با استدلال ­هایی که می­ آورد به برجستگی این گزاره به ویژه در زمینه­ نیازهای فنی ایران در زمینه­ انرژی هسته­ ای صحه می­ گذارد. پژوهش حاضر در پی آن است تا بسترهای نوپدید در مورد نیازهای روزافزون دو کشور در زمینه­ رشد اقتصادی، نیاز به انرژی و همچنین نیازهای مالی به درآمدهای برآمده از آن را به کنکاش بپردازد. امری که با همگامی و همکاری­های هر چه بیشتر و ناگریز دو کشور می­ تواند آثار امنیتی، اقتصادی و راهبردی شایانی را در پهنه­ سیاست بین­ الملل به بار آورد.

در همین راستا بایسته ­های روابط دو کشور را در دو دسته­:  الف) الزامات بر پایه­ نیازهای فناوری - دفاعی  و  نیز؛  ب) الزامات جدید: بایسته­ های انرژی محور؛ مورد کنکاش قرار می ­دهیم که مورد اخیر، خود در دو بخش الزامات انرژی­ محور فناوری (هسته­ ای) و همچنین، الزامات انرژی­ محور در حوزه نفت و گاز از هم قابل تمیز هستند.
 واژگان کلیدی: فناوری هست ه­ای، تسلیحات دفاعی، روابط جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه.

_____________________________________________________________

1. استادیار دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران. 

 Email:[e-mail]

2. دانش آموخته­ ی کارشناسی ارشد رشته علوم سیاسی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران.

Email:[e-mail]

=============================

با نگرش به اینکه مقاله مذکور در شماره های اخیر فصلنامه علمی - پـژوهـشـی آسیای مرکزی و قفقاز به چاپ رسیده است و با توجه به تعهدات اخلاقی که نگارندگان پژوهش به نشریه داده اند، امکان درج کل مقاله وجود ندارد. با این روی پس از گذشت شش ماه از تاریخ شماره مذکور، همه ی متن مقاله را در ادامه مطلب درج خواهم نمود. 

انگیزه ­ها و بازدارنده­ های برجسته در مجموعه­ ی امنیتیِ منطقه ­ایِ دریاچه­ ی مازندران

انگیزه ها و بازدارنده های برجسته در

مجموعه ی امنیتی منطقه ای دریاچه ی مازندران

تایید شده و انتشار یافته در فصلنامه علمی و پژوهشی راهبرد دفاعی

سال نهم ، شماره 35، زمستان 1390، ص 143    ->  اینجا

حسین رفیع (1) ، پیمان جعفری تهرانی (2) ، روح الله تقی نژاد (3)

چکیده

هدف مقاله­ ی پیش­رو برجسته ­سازی و شناسایی مهمترین انگیزه ­ها و چالش­ها برای تکوین مجموعه­ ی امنیتی منطقه­ا ی دریاچه­ ی مازندران است. مسائل امنیتی و راهبردی چون حضور رقابت­ آمیز بیگانگان، چالش تحکیم رژیم حقوقی دریاچه، بحران نظامی شدن آن و در پی، معضل چگونگی بهره ­مندی از مواهب طبیعی بویژه منابع فسیلیِ گاز و نفت و همچنین چالش ترابری این انرژی و نیز، معضلات شدید زیست محیطی؛ از مهمترین چالش­ های پیش روی برای شکل­ گیری مجموعه­ ی امنیتی منطقه ­ای در حوزه­ ی مذکور به شمار می­روند.

منافع مشترک اقتصادی بویژه پتانسیل­ های فراوان منطقه برای درآمدهای سرشار از انرژی، قرابت جغرافیایی، تهدیدات و چالش­ های امنیتی مشترک یاد شده­ و نیز، وجود همبستگی­ های تاریخی و فرهنگی، سبب شده است که حوزه­ ی دریاچه­ ی مازندران و کشورهای ساحلی آن را بتوان چونان مجموعه­ ی امنیتی منطقه ­ای مطالعه کرد. به همین روی شناخت انگیزه­ها و بازدارنده­ ها جهت نیل به همین هدف بایسته به نظر می­ آید؛ تا بشود گام­ های عملی را در جهت تحقق آن برداشت و در فرجام با تقویت و توان­بخشی انگیزه­ ها و نیز، کاستن یا زدودن بازدارنده­ ها به امنیتـی فراگیر، بومی و تسهیل کننده­ی رشد اقتصادی و رفاه بیشتر برای مردمان کشورهای ساحلی دست یافت. نویسندگان مقاله برآنند تا ضمن بررسی مهمترین چالش­ ها و فرصت­ ها از میان عوامل برشمرده­ ی مذکور، بر جایگاه عوامل اقتصادی، بویژه عامل بایسته ­های انرژی ­محور، به عنوان برجسته ­ترین انگیزه برای تکوین مجموعه­ ی امنیتی منطقه­ ای دریاچه­ ی مازندران تأکید نموده و همچنین، چالش چگونگی پذیرش و وحدت آرا برای تحکیم رژیم حقوقی دریاچه­ ی مازندران را چونان مهمترین عامل بازدارنده برای مجموعه ی امنیتی یادشده، تبیین نمایند.

واژگان کلیدی: امنیت انرژی، دریاچه­ ی مازندران، رژیم حقوقی دریاچه­ ی مازندران، مجموعه امنیتی منطقه­ ای

(1) عضو هیات علمی و رییس گروه علوم سیاسی دانشگده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه مازندران (بابلسر)

[e-mail]

(2) دریادار دوم عرشه و فرماندهی دانشگاه علوم دریایی امام خمینی (ره) نوشهر نیروی دریایی ارتش

(3) کارشناس ارشد علوم سیاسی دانشگاه مازندران ، نویسنده مسئول

[e-mail]